Την Πέμπτη 11 Ιουνίου 2020 είχαμε τη χαρά να παρευρεθούμε σε εκδήλωση του ΕΠΑ.Λ Παραμυθάς προσκεκλημένοι από τον Διευθυντή κ. Χρήστο Βακαλόπουλο και τον Σύλλογο των Διδασκόντων του Σχολείου. Επρόκειτο για την παρουσίαση των έργων που δημιούργησαν οι μαθητές του Επαγγελματικού Λυκείου σε συνεργασία με τους καθηγητές τους, στο πλαίσιο του προγράμματος «Μια νέα αρχή στα ΕΠΑ.Λ - Σχέδια Δράσης». Τα έργα σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν από τους μαθητές της Α΄ τάξης του τομέα Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού και του τομέα Μηχανολογίας, υπό την καθοδήγηση και επίβλεψη των υπεύθυνων Καθηγητών. Συγκεκριμένα:

Δημιουργήθηκε «τεχνικό» έργο με τίτλο: «Έξυπνη εκκολαπτική μηχανή», το οποίο σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε κατά το σχολικό έτος 2018–2019. Η έξυπνη εκκολαπτική μηχανή είναι μια πλήρως αυτοματοποιημένη μηχανή για την επώαση εκατό (100) αυγών, επί δεκαοχτώ ημέρες, και την τριήμερη εκκόλαψή τους για την παραγωγή πουλιών, με δυνατότητα επέκτασης στα διακόσια (200) αυγά.

Το δεύτερο «τεχνικό» έργο που παρουσιάστηκε στο κοινό είχε την επωνυμία: «Υδροπονία πόλης». Σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε κατά το σχολικό έτος 2019–’20. Η υδροπονία πόλης είναι μια κατασκευή αυτοματοποιημένη για την καλλιέργεια φυτών (μαρούλια, ντομάτα, ρόκα, φράουλες κ.α), σε οικιακό χώρο, αφού έχουν δημιουργηθεί οι φυσικές συνθήκες που απαιτούνται, με τεχνητά μέσα.

Όσοι είχαμε τη χαρά να παρευρεθούμε στο προαύλιο του ΕΠΑ.Λ Παραμυθιάς αυτή την ημέρα, εντυπωσιαστήκαμε από την αρτιότητα των παραγόμενων έργων, την αξιοποίηση των κατάλληλων υλικών για τη δημιουργία των αντίστοιχων θαλάμων, καθώς και για το καλαίσθητο αποτέλεσμα του τελικού προϊόντος. Τα δημιουργήματα απέπνεαν το μεράκι των δημιουργών τους και την όρεξη για δουλειά. Φανέρωναν τη μαθητεία των παιδιών στον τρόπο παραγωγής ενός «τεχνήματος» αλλά, κυρίως, την μύησή τους στον τρόπο αξιοποίησης του πλούτου που διαθέτει ο πρωτογενής τομέας της Οικονομίας. Και τα δύο έργα αποτύπωναν, σε σμίκρυνση, τους δύο βασικούς τομείς της πρωτογενούς οικονομίας: του γεωργικού και του κτηνοτροφικού. 

Η υδροπονική καλλιέργεια σε συνθήκες δωματίου εισάγει τα παιδιά σε νέους τρόπους. Η υδροπονία (ύδωρ = νερό + πόνος = κόπος, ο οποίος καταβάλλεται για την καλλιέργεια των προϊόντων σε νέες, πλέον, συνθήκες) δημιουργείται κατά το γεω(:γη)-πονία, που αφορούσε την καλλιέργεια της γης. Η πλαστικότητα της ελληνικής γλώσσας δημιουργεί νέα λέξη για να δηλώσει πως η καλλιέργεια του φυτού γίνεται στο νερό, σε περιβάλλον ύδατος, χωρίς επαφή με το χώμα της γης. 



Ευνόητα είναι τα πλεονεκτήματα της νέας αυτής μεθόδου: Λύση ανάγκης σε περιοχές όπου δεν μπορεί να καλλιεργηθεί η γη, αλλά και σε σύγχρονες μεγαλουπόλεις-τσιμεντουπόλεις. Όπως μαθαίνουμε, σε περιοχές με ξηρά κλίματα, όπως η Αριζόνα και το Ισραήλ, η υδροπονία χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες. Επιτρέπει στους ανθρώπους αυτών των περιοχών να απολαμβάνουν τοπικά καλλιεργούμενα προϊόντα και να επεκτείνουν την παραγωγή τους. Η υδροπονία είναι επίσης χρήσιμη σε απομακρυσμένες τοποθεσίες, όπως π.χ. οι Βερμούδες, καθώς επιτρέπει στους πολίτες του νησιού να απολαμβάνουν τοπικά προϊόντα όλον τον χρόνο χωρίς να επιβαρύνονται εξαιτίας του κόστους της εισαγωγής τους. Και περιοχές που δεν λαμβάνουν συνεχές ηλιακό φως ή δεν έχουν ζεστόν καιρό μπορούν να επωφεληθούν από την υδροπονία. Τοποθεσίες όπως η Αλάσκα και η Ρωσία, όπου οι θερμές εποχές είναι μικρότερες σε διάρκεια, χρησιμοποιούν υδροπονικά θερμοκήπια, όπου το φως και η θερμοκρασία μπορούν να ελεγχθούν για να παράγουν υψηλότερες αποδόσεις.
Πώς δημιουργούνται οι ειδικές αυτές συνθήκες ανάπτυξης των φυτών; Από ό, τι μας πληροφόρησαν οι διδάσκοντες που την εφήρμοσαν στην πράξη, μεταφέρουν τις συνθήκες του περιβάλλοντος φυσιολογικής ανάπτυξης των φυτών σε μια «έξυπνη» επινόηση-προσομοιωτή, θα λέγαμε, η οποία όμως … καρποφορεί. Εκμεταλλεύονται το ηλεκτρικό φως, με τους ειδικούς ηλεκτρικούς λαμπτήρες, για τη φωτοσύνθεση, το νερό σε άμεση τροφοδοσία, τον άργιλο μέσω ειδικών κόκκων για τα ανόργανα συστατικά, την υγρασία, με ειδικούς υγραντήρες. Μπορούν να φροντίζουν για το κατάλληλο «υπόστρωμα», που αντικαθιστά το χώμα και για την παροχή οξυγόνου ή διοξειδίου του άνθρακα. Στα έργα που μας παρουσίασαν τα παιδιά και οι καθηγητές τους, θα έλεγε κανείς πως είδαμε ένα δωμάτιο-χωράφι, το οποίο, σε περίπτωση πολλαπλής παραγωγής, θα μπορούσε να αυξηθεί σε ένα εργοστάσιο – χωράφι, κάτι που έχει εφαρμοστεί σε περιοχές της Ελλάδας, με πολλή απόδοση παραγωγής (τομάτας, αγγουριού, σταφυλιού, κ.α.).

Παρατηρώντας τα σύγχρονα έργα της επινόησης του ανθρώπινου μυαλού δεν θα μπορούσα να ξεφύγω από την φιλοσοφική τους αναγωγή. Τα «τέσσερα στοιχεία» των «Φυσικών Φιλοσόφων» της Αρχαίας Ελλάδας, η γη, ο αέρας, το ύδωρ, η φωτιά (φως), που δίνουν ζωή στον κόσμο, απομονώθηκαν ξανά από την αρχέγονή τους ενότητα και τοποθετήθηκαν σε νέες «δόσεις» κατάλληλες για παραγωγή κηπευτικών και άλλων τροφίμων! Και καθώς βλέπεις αυτά τα "φυτά του σωλήνα" ή του διαμερίσματος, δεν μπορείς να μην θαυμάσεις τις δυνατότητες του ανθρώπινου μυαλού, αλλά και να μην αναρωτηθείς για το θαύμα της ζωής και της φύσεως… Όλες αυτές οι -όπως και να ’χει- κοπιαστικές διαδικασίες απομόνωσης των στοιχείων που μας κρατούν στη ζωή, και η επανασύνθεσή τους από μας τους ανθρώπους, είχαν γίνει δια μιας και αυτόματα από τον Δημιουργό. Ηλιακό φως άπλετο, «επί δικαίους και αδίκους», για την διατήρηση της ζωής, για την ενεργοποίηση των βιταμινών στους ανθρώπους και τη φωτοσύνθεση στα φυτά. Αέρας εύκρατος, ύδωρ ζωογόνο, πλούσιο σε ανόργανα συστατικά και μέταλλα, υγρασία σύμμετρη και σκοτάδι για να κυοφορείται το μυστήριο. Καθημερινά απολαμβάνουμε άκοπα την κατάλληλη αναλογία φωτός και σκότους, χωρίς αστοχία. Ο σπόρος που θάπτεται στη γη αυξάνεται ήσυχα, αβίαστα, μέχρι να αναστηθεί.

Το όμοιο παρατηρεί κανείς και για τους νεοσσούς των (πτηνών) πετεινών, τα μικρά κοτόπουλα. Οι απαιτήσεις της παραγωγής και της κατανάλωσης οδήγησαν στα πτηνοτροφεία και στα εκκολαπτήρια. 

Όμως είναι αξιέπαινο το ότι οι μαθητές του ΕΠΑ.Λ Παραμυθιάς θα γνωρίζουν πώς να χρησιμοποιήσουν τις ιδιαίτερες συνθήκες ώστε να δημιουργούν οι ίδιοι μονάδες παραγωγής αξιοποιώντας τις γνώσεις που έλαβαν από τους άξιους καθηγητές τους κατά τη φοίτησή τους στο Επαγγελματικό Λύκειο. Συνεργαζόμενοι με τους συμμαθητές τους μπορούν να έχουν βιωματική εμπειρία της σχετικής καλλιέργειας, που υπαγορεύει η ενασχόληση με τον πρωτογενή τομέα και, αργότερα, να συνεταιριστούν ως επαγγελματίες έχοντας αυτάρκεια και μένοντας στον τόπο τους. 


Βέβαια η θεσπρωτική γη είναι εύφορη και διαθέτει αρκετές πεδινές εκτάσεις για την "συμβατική" - την παραδοσιακή - αξιοποίησή της. Έχει ελιές, πορτοκαλιές, μανταρινιές, λεμονιές, λαχανικά… ώστε να ενσκύψουνε πρώτα στη δική τους φροντίδα και ανάπτυξη. Και η γη θα φροντίσει εμάς, αν δεν την παραμελήσουμε. Διαθέτει επίσης και το συγκριτικό πλεονέκτημα της θάλασσας σε σχέση, π.χ., με τον Ν. Ιωαννίνων, συνεπώς και τη σχετική εκμετάλλευση του θαλάσσιου πλούτου. Ο πρωτογενής τομέας ανάπτυξης μιας χώρας αφορά τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία, τα δάση, ό, τι, εν γένει, μας χαρίζει απλόχερα η φύση, αρκεί να καταπιαστούμε μ’ αυτή. Να την καλλιεργήσουμε. Να ανακαλύψουμε ξανά τον πλούτο της, να χαρούμε τη φυσική ανάπτυξη των οπωροκηπευτικών, του σιταριού, της ελιάς, όλων των καρπών με τους οποίους άφθονα προικίστηκε ο ευλογημένος τόπος μας και να τα γευτούμε ως προϊόντα των δικών μας χεριών. Απαλλαγμένα από δηλητηριώδεις επεμβάσεις, που δημιουργούν μεταλλάξεις, θα είναι εύγεστα και ακίνδυνα για την υγεία μας.

Πρωταρχικός στόχος των ΕΠΑ.Λ είναι η απόκτηση γνώσεων για τη στέρεα παιδεία των μαθητών ως ανθρώπων και, παράλληλα, η γερή κατάρτισή τους, αναλόγως της επαγγελματικής τους επιλογής. Το ΕΠΑ.Λ Παραμυθιάς επιτυγχάνει και τους δύο στόχους των Επαγγελματικών Λυκείων φροντίζοντας για την καλλιέργεια των αξιών του σεβασμού για τον εαυτό μας και για τον άλλο, της υπευθυνότητας, της έγνοιας για τον συνάνθρωπο, της «ενσυναίσθησης», μέσα σε ένα σχολικό περιβάλλον πρόσφορο και ως προς την κτηριακή του υποδομή, τα εργαστήρια, τις αίθουσες, που δεν μπορείς να μην προσέξεις πως αποπνέουν τη φροντίδα όλων να μη χαλάσει η ομορφιά. Είναι σημαντικό οι μαθητές να μυούνται και στην αισθητική του τοπίου… Το περιβάλλον το διαμορφώνουμε και μας διαμορφώνει!

Χαίρομαι γιατί η θέση ευθύνης μου ως Σχολικής Συμβούλου Φιλολόγων Θεσπρωτίας και τώρα ως Συντονίστριας Εκπαιδευτικού Έργου, με έχει φέρει πολλές φορές στην ευχάριστη στιγμή να παρευρίσκομαι σε ξεχωριστές εκδηλώσεις και δημιουργίες και να συγχαίρω διευθυντές, καθηγητές και σχολεία για την πολύ καλή οργάνωση της Σχολικής τους Κοινότητας καθώς και για την αρτιότητα και πρωτοτυπία των έργων που δημιουργούν, είτε στον λογοτεχνικό-θεατρικό τομέα, είτε στον θεωρητικό-θετικό-επιστημονικό, ή στον επαγγελματικό-πρακτικό. Και συχνά, εμπνεόμενη, έχω αρθρογραφήσει σχετικά. Όλοι οι τομείς της ζωής είναι ασύγχυτα συνδεδεμένοι μεταξύ τους και τυγχάνουν του σεβασμού και θαυμασμού οι δημιουργίες όλων των μαθητών όλων των Σχολικών Μονάδων. Ο καθένας μας υπηρετεί το χώρο στον οποίο τάχθηκε.

Οι μαθητές που συμμετείχαν στην κατασκευή των έργων του ΕΠΑΛ Παραμυθιάς ήταν:

Α΄ ΤάξηΑναστασίου Μιχαήλ, Αποστόλου Δονάτος – Ορέστης, Γούσιας Λέανδρος, Μπακάλης Κωνσταντίνος, Μπεκιράι Ρονάλντο, Σάντας Ανδρέας, Τσιρώνης Κωνσταντίνος.

Τομέας Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Aυτοματισμού:
Καραγκιούζης Παύλος, Μαρτίνης Σταύρος, Σάρκα Αρμάντ, Χύσα Ντανιέλ.

Τομέας Μηχανολογίας
Ντρίτσος Αριστείδης, Πατσούρας Ηλίας, Σοροβάκος Σπυρίδων, Σταύρου Χρήστος

Υπεύθυνοι καθηγητές:
Δραγατσούλης Βασίλειος - Ηλεκτρολόγος, Συνετοπούλου Ευθυμία, Μηχανολόγος.

Συγχαρητήρια σε όλους τους Εκπαιδευτικούς που συνεργάζονται τόσο δημιουργικά με τους μαθητές, τονώνουν την αυτοπεποίθησή τους, κεντρίζουν τη φαντασία τους για την λήψη απόφασης, τη νεανική επιχειρηματικότητα και τον μελλοντικό Επαγγελματικό τους Προσανατολισμού. Μαζί με τον κ. Γιάννη Παδιώτη, Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου Ηλεκτρολόγων (ΠΕ83), με τον οποίο παρακολουθήσαμε την εκδήλωση, συγχαίρουμε τον Διευθυντή, τους μαθητές αλλά και τον σύλλογο διδασκόντων για το άρτιο αποτέλεσμα και τους ευχόμαστε:

Καλό Καλοκαίρι!

Μαρούλα Παπαευσταθίου
Συντονίστρια Εκπαιδευτικού Έργου Φιλολόγων
του ΠΕ.Κ.Ε.Σ. Ηπείρου